15 Eylül 2022 günü Türkiye saatiyle 10:41’de Ethereum POS sistemine geçiş yaptı. Fork yapan grup ETHPoW ismi altında birleşti. ETHPoW proje ismi ve ETHW token ile hareket edecek ETHW Core, ana ETH blockchain ağından ayrılarak, merge sonrası ETH madenciliğini hayatta tutmak için PoW versiyonunu sürdürmeyi planlıyorlar. Kendilerine kolaylıklar dileriz. Web siteleri şuradadır.
Bu sayfa altında ethereum sitesi altında merge sonrası ethereum arzında ne cins gelişmeler olabileceği tartışan resmi sayfanın çevirisini paylaşacağım. Başlayalım.
Birleşme, ETH Arzını Nasıl Etkileyecek ?
1- ETH Yaratımı
2- ETH Yakımı
3- Birleşme Öncesi
3.1.a-Mainnet ETH Yaratımı
3.1.b-Konsensus ETH Yaratımı
3.2-Birleşme Öncesi ETH Yaratımı
3.2.a-Birleşme Öncesi Mainnet ETH Yaratımı
3.2.b-Birleşme Öncesi Konsensus ETH Yaratımı
4- Birleşme Sonrası
4.1.a-Mainnet ETH Yaratımı
4.1.b-Konsensus ETH Yaratımı
4.2-Birleşme Sonrası ETH Yaratımı
5. ETH Yakımı
6. Kaynaklar
Birleşme, ETH Arzını Nasıl Etkileyecek ?
ETH arzını, yaratılan ve yakılan ETH olarak ikiye ayırabiliriz.
ETH yaratımı, basitçe ETH yaratım sürecine verilen isimdir ve bu yeni süreç eskisine nazaran farklı biçimde işleyecektir. ETH yakılması ise, yaratılan ETH’lerin yok edilmesini kısaca ETH’lerin dolanımdan kaldırılması sürecini tanımlamaktadır. Hem yaratım hem de yakım oranları farklı parametreler kullanılarak hesaplanır ve bu ikisi ortasındaki istikrar ETH enflasyonuna yahut ETH deflasyonuna yol açar.
Yaratım > Yakım : ETH enflasyonu
Yakım > Yaratım : ETH deflasyonu
1.ETH Yaratımı
Birleşme öncesi günlük ortalama 13.000 ETH madenci ödülü
Birleşme öncesi günlük ortalama 1.600 ETH staking ödülü
Birleşme sonrası, günlük ortalama 1.600 ETH yaratılacak ve böylelikle yeni ETH yaratımı %90 azalacaktır.
2.ETH Yakımı
Ortalama gaz fiyatının 16 gwei olduğu varsayımı altında, günlük ortalama 1.600 ETH yakılacak ve böylelikle ETH enflasyonu “0” olacak yada birleşme öncesinden daha az olacaktır.
3.Birleşme Öncesi
Birleşme ile ETH yaratımı nasıl değişecektir ? Mevcutta, yeni ETH iki kaynaktan yaratılmaktaydı. Mainnet ve Konsensus. Birleşme sonrasında Mainnet “0” a düşecektir.
3.1.a. Mainnet ETH Yaratımı
POW sistemi altında, madenciler yalnızca Mainnet üzerinden yeni bloğu çözdükleri takdirde ödül kazanıyorlardı. 2019’daki Constantinople güncellemesiyle, bu ödül blok başına 2 ETH olarak belirlenmişti. Madenciler birebir vakitte uncle(ommer) bloklar üzerinden de ödül alıyorlardı. Buradan aldıkları ödül ise, blok başına 1.75 ETH idi. Madencilik, ekonomik olarak değerli bir aktiviteydi ve her seferinde daha fazla ETH yaratımını gerektiriyordu.
3.1.b.Konsensus ETH Yaratımı
Beacon Chain (Konsensus layer) 2020 de hayata geçirildi. Madencilerin yerini, POS kullanan validatörler aldı. Bu yeni chain üzerinde, Mainnet üzerinde validatörler(kullanıcılar) ETH yatırmakta, bu meblağlar eş vakitli olarak Beacon Chain tarafındaki hesabına yansıtılmaktaydı. Birleşme olana kadar, Beacon Chain validatörleri rastgele bir süreci onaylamadılar ve yalnızca ETH havuzlarına para bıraktılar. Beacon Chain validatörleri, bunu yaptıkları için ETH ile ödüllendirildiler. Mükafatlar (ve cezalar), validatörün performasına dayalı olarak her 6.4 dakikada hesaplandı ve dağıtıldı. Validatörlerin mükafatları, POW sistemindeki madencilerin (13.5 saniyede 2 ETH Ödülü) kazandıklarından değerli ölçüde azdı. Bunun nedeni ise, POW sisteminin ekonomik olarak kıymetli bir aktivite olmasıydı.
3.2 Birleşme Öncesi ETH Yaratımı
Toplam ETH arzı: ~119,300,000 ETH ( 2022 ikinci çeyreği sonu itibariyle)
3.2.a. Mainnet ETH Yaratımı:
13.3 saniyede 2.08 ETH yaratılarak yıllık ortalama 4,930,000 ETH
Mevcut enflasyon ~4.13% (Yıllık 4.93 milyon / Toplam 119.3 milyon)
Bu öteki uncle(ommer) bloklarından gelen mükafatları de içermektedir.
3.2.b. Konsensus ETH Yaratımı:
13.000.000 toplam ETH stake’i karşılığında günlük ortalama 1.600 ETH yaratımı
Yıllık 584.000 ETH yaratımı
Mevcut enflasyon ~0.49% (Yıllık 584 bin / Toplam 119.3 milyon)
4.Birleşme Sonrası
4.1.a. Mainnet ETH Yaratımı
Mainnet tarafından yaratılan ETH’e “0” olacaktır. POW, konsensus altında geçerliliğini yitirecektir. Tüm uygulama Konsesnsus üzerinden POS validatörlerinin iştirakiyle gerçekleştirilecektir.
4.1.b. Konsensus ETH Yaratımı
Konsensus ETH yaratımı birleşme sonrasında validatörlere verilen ödüllerle yoluyla devam edecektir.
Burayı çeviremedim. Bilgi sahibi değilim.
4.2. Birleşme Sonrası ETH Yaratımı
Toplam ETH arzı: ~119,300,000 ETH ( 2022 ikinci çeyreği sonu itibariyle)
Mainnet ETH yaratımı:0
Konsesnsus ETH yaratımı, yıllık 0.49% (13 milyon ETH stake ile)
Toplam yıllık ETH yaratımı : ~0.49%
ETH Yakımı
ETH yaratımının aksisi ETH yakımıdır. Ethereum ağında bir sürecin gerçekleşmesi için asgarî fee (base fee) ödenmelidir. Bu fee, ağdaki yoğunluğa nazaran değişiklik göstermektedir. Bu fee, ETH ile ödenmekte ve sürecin geçerli olması için gereklidir. Bu fee yoluyla aşikâr bir ölçü ET yakılır kısaca sirkülasyonundan kaldırılır.
Validatörler, oflline olmaları yahut ağ güvenliğini tehdit eden kurallara uymamaları durumunda ceza alacaklardır. Bu cezalar, validatörün hesabındaki ETH’lerin yakılması üzere ağır yaptırımı içermektedir.
Daha Fazla Okuma için:
- Ultrasound.money
- Charting Ethereum Issuance
- Etherum Para Politikası
Doç.Dr. VeriDelisi