64 yaşındaki İtina Güneş’e karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri tanısı konulduktan sonra kuzeninden karaciğer nakli kararı alındı.
Ancak kuzeninden (vericiden) alınacak karaciğerin, Güneş (alıcı) için kâfi olmayacağı saptandı. Güneş’e, İstanbul’da Prof. Dr. Deniz Balcı ve takımının gerçekleştirdiği, dünyada geliştirilme etabında olan ve sayılı uygulamalardan biri olan i iki evreli nakil operasyonları uygulandı.
DHA’nın haberine nazaran; birinci basamakta vericiden alınan küçük karaciğer kesimi, alıcıya hasta karaciğerin bir kısmı çıkarılarak nakledildi. Nakledilen küçük kesim karaciğer büyüyüp bedene kâfi hale gelince de ikinci ameliyatla hastada kalan sirozlu karaciğer kesimi çıkarıldı. Böylelikle nakil süreci muvaffakiyetle tamamlandı.
“Allah hekimimin o altın ellerine zeval vermesin”
Bu süreç sayesinde hayata tutunan Güneş, “Çok duygulanıyorum, çok sağlıklıyım. Allah hekimimin o altın ellerine zeval vermesin.” dedi.
Ağzından kan gelince hastaneye başvurmuştu
Güneş karaciğer yağlanması nedeniyle birkaç yıl takip görmüş, pandemi nedeniyle tedavisine orta vermesinin akabinde kasım ayında ağzından kanama geçirmesi sebebiyle bir hastaneye başvurmuştu. Burada karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri tanısı konulan Güneş’e, hayata tutunması için tek seçenek olarak karaciğer nakli olması gerektiği söylendi. Hasta nakil için Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Deniz Balcı’ya başvurdu.
Güneş için kuzeni Adnan Can, karaciğer bağışında bulunmayı teklif etti. Fakat yapılan tetkiklerde, kuzeninin karaciğer boyutunun (hacminin) bu ameliyatı gerçekleştirmeye kâfi olmayacağı tespit edildi. Hastanın kuzeninden diğer bir vericisi de olmaması nedeniyle, dünyada çok ender uygulanan iki evreli bir karaciğer nakli formülü olan Rapid prosedürü ile naklin gerçekleştirilmesine karar verildi. Hastaya, Rapid prosedürü yaklaşık 3 hafta ortayla iki etaplı olarak muvaffakiyetle uygulandı.
Verici karaciğer boyutu kâfi olmayınca uygulanıyor
“Normal karaciğer naklinde alıcının karaciğerinin tamamı çıkarılırken, iki ameliyatlı Rapid prosedüründe birinci evrede vericiden alınan sağlıklı karaciğer modülü hastaya nakledilmekte, alıcının mevcut karaciğerinin bir kısmı korunmakta ve nakil sonrasında tamamlayıcı işlev görmektedir. İki haftalık bekleme döneminin gerisinden hastaya nakledilen yeni karaciğer büyüyerek boyutu kâfi hale geldikten sonra, ikinci seansta tamamlayıcı misyonu gören hastalıklı karaciğer kısmı da çıkarılarak nakil süreci tamamlanmaktadır. Böylelikle nakil karaciğerin büyüme basamağında hastada karaciğer işlevlerinde bozulma da olmamaktadır. Bu formül, dünya tıp literatüründe vericinin karaciğer boyutunun alıcıya ya da vericide kalacak karaciğer kısmının kendisi için kâfi olmadığı durumlarda karaciğer naklinin gerçekleştirilebilmesi için bir umut olarak gösterilmektedir.”
Prof. Dr. Balcı, “Vericinin kalan karaciğerin kendisine ya da alıcıya yetmeyeceği durumlarda Rapid prosedürü uygulanırsa hem alıcı hem de verici itimat altına alınmış oluyor. Karaciğer naklinde gerek boyut gerekse damarların anatomik yapısı ile ilgili pürüzler ortadan kalkmış oluyor. İki etaplı karaciğer naklinin birinci etabında hastanın karaciğerinin sol tarafını çı karıp, o yere vericiden gelen küçük sol lob karaciğeri naklediyoruz. Sonrasında hastanın sol tarafına nakledilen karaciğer kesiminin büyüyüp bedenin gereksinimini görecek hale gelmesini bekliyoruz
. Bu bekleme müddeti ekseriyetle birkaç hafta sürüyor. Bu müddet zarfında hastanın yeni karaciğeri büyürken tıpkı vakitte eski karaciğeri de adeta artık gündemde olan hibrit araçlardaki ikinci motor üzere bir aksesuar motor vazifesi yaparak hastanın karaciğer yetmezliğine girmesini engelliyor.
Böylelikle hastalarımız ikinci basamağa hazır hale geldiğinde (bunu tomografiyle değerlendiriyoruz), ikinci etapta da hastanın kalan hasta karaciğer kesimini da çıkartıyoruz. Böylelikle hasta (alıcı) hem kendine yetmeyecek küçüklükte bir karaciğerle organ nakli olmuş hem de vericinin ameliyat riski 4-5 kat azaltılmış oluyor” ifadelerini kullandı.
“Beni hayata döndürdüler”
Tedavi sürecinin kendisi için sıkıntı olduğunu söyleyen İtina Güneş, “Benim için 3 ay çok sıkıntı bir süreçti. Çok berbat anlar yaşadım. Psikolojim bozuldu, kendimi makus hissettiğim anlar oldu. Pes etmek istemedim. Eşim beni sarsarak gözlerimin içine bakarak sen yaşayacaksın, kurtulacaksın ve ortamıza döneceksin diye konuştu. Deniz hocam başta olmak üzere Utku hocam ve öteki hocalarımın hepsinin eline, emeğine sıhhat. Beni hayata döndürdüler. Artık çok uygunum. Allah razı olsun çok teşekkür ediyorum. Ona minnet, şükran ve hayat borcum var. O altın ellerine bir şey olmasın çok duygulanıyorum.” dedi.
“İhtiyaçlarımı karşılayamazken artık her şeyimi yapabiliyorum”
Çok sağlıklı olduğunu ve kendisini çok âlâ hissettiğini belirten Güneş, “Tabii ki daha da toparlanacağım. Yaklaşık 14 kilo kaybettim. Onun verdiği bir güçsüzlük var, inşallah onlar da geçecek. Sıfır yemekle yatıp kalktığım günler oldu. Hiçbir şey yiyemedim. Çok şükür, artık her şey yiyebiliyorum. Sıhhatim gitgide düzeliyor. Taburcu olalı yaklaşık 1 ay oldu. Samsun’a konutuma döndüm. Gün geçtikçe kendimi daha uygun ve toparlandığımı hissediyorum. Yataktan kalkamazken, yürüyemezken ve gereksinimlerimi karşılayamazken artık her şeyimi yapabiliyorum. İnşallah her şey daha güzel olacak. Çok mutluyum. Allah bütün hocalarımın yollarını açık etsin.” diye konuştu.
Kuzenine olan minnetini lisana getiren Güneş, “Allah, kuzenim Adnan Can’ın bu dünyasını da ahiretini de cennet eylesin. Allah ondan razı olsun. Ona çok teşekkür ediyorum. Yaşı da olmasına karşın çok büyük bir fedakarlık yaptı. Teklif kendisinden geldi. Sonsuz teşekkür ediyorum. Ne diyebilirim ki söz bulamıyorum her şey kifayetsiz kalıyor. Nakil bekleyen hastalar da hiç korkmadan karar versinler. Her şey çok kolay ve çok rahat ilerliyor. Korktukları üzere bir şey yok.” dedi.
“Organ nakli olabilme imkanı verebilen bir teknik”
Hastaya uygulanan teknik hakkında bilgi veren Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Deniz Balcı, “Bu hastamıza uyguladığımız iki evreli karaciğer nakli tekniğinin ismi RAPID prosedürü dünyada birinci evvel kalın bağırsak kanserinin karaciğere metastaz yaptığı yani sıçradığı hastalarda bildirilmiş olan bir teknik. Bu hastalara da organ nakli olabilme imkanı verebilen bir teknik. Biz bu tekniği karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri olan hastalarımıza uyguladık.” dedi.
Rapid prosedürünün dünyada geliştirilme etabında olduğunu ve dünyada birinci uygulayıcılarından olduklarını, Türkiye’de ise birinci kere sirozlu hastalara kendilerinin uyguladıklarını tabir eden Prof. Dr. Balcı, “Ülkemizde yaklaşık bugüne kadar 10’a yakın hastamızda bu prosedürü uyguladık. Bu hastamız da bize başvurduğunda karaciğerinde siroz geliştiğini, sirozun karaciğer yetmezliği (dekompansasyon) etabına geldiğini, karaciğerinde ve karnında asit tıpkı vakitte sarılık dediğimiz tablonun geliştiğini ve karaciğerinde de bir kitle olduğunu tespit ettik. Karaciğer naklinin bu türlü durumlarda en âlâ tedavi olacağını hastamıza anlattık.” diye konuştu.