Otomotiv satış sonrası pazarı, 2021 yılına hareketli başladı. Bölümde yılın birinci çeyreğinde; hem yurt içi satışlarında hem ihracatta hem de istihdamda artış yaşandı. Otomotiv Satış Sonrası Eser ve Hizmetleri Derneği’nin (OSS) “2021 Yılı Birinci Çeyrek Sektörel Değerlendirme” anketine nazaran; yükselişin ikinci çeyrekte de devam edeceğinin beklendiği ortaya çıktı. Yaşanan hareketlilik üretici üyelerin kapasite kullanım oranlarına da yansıdı. Kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 83,44’e yükselirken, üretimde de yüzde 13’lük artış yaşandı. İhracatta da dolar bazında yüzde 13,91 oranında artış meydana geldi.
Kesimdeki yükselişin süreceğine yönelik beklentiye rağmen yatırım hedefleyen üyelerin sayısında düşüş yaşandı. Yılın ikinci yarısında yatırım planlayanların oranı yüzde 37,9 olurken, bu oran bir evvelki ankette yüzde 50’ye kadar yükselmişti. Yılın birinci çeyreğinde dalda yaşanan meselelerin başında ise “döviz kurlarındaki hareketlilik”, “kargo maliyet/teslimat problemleri” ve “tedarik problemleri” yer aldı. “Pandemi sebepli motivasyon kaybı” ve “gümrüklerde yaşanan problemler” ise geçen yıla oranla düşüşe geçti.
Otomotiv Satış Sonrası Eser ve Hizmetleri Derneği (OSS), yılın birinci çeyreğini, üyelerinin iştirakiyle düzenlediği bir anket çalışmasıyla kıymetlendirdi. OSS Derneği’nin 2021 Yılı Birinci Çeyrek Sektörel Kıymetlendirme Anketi’ne nazaran; yurtiçi satışlarında, istihdam ve ihracatta yükseliş yaşandı. Ankette; yılın birinci çeyreğinde, üyelerin yurt içi satışlarının 2020’nin son çeyreğine nazaran ortalama yüzde 4,17 artış gösterdiği belirlendi. Dağıtıcıların satışlarında yüzde 2,35, üreticilerde ise yüzde 6,09’luk artış yaşandı. Yılın birinci çeyreğinde, üyelerin yurt içi satışları; geçen yılın tıpkı devrine nazaran de ortalama yüzde 13,41 arttı.
İkinci çeyrekte yüzde 20’ye yakın artış beklentisi!
İştirakçilere yılın ikinci çeyreğine ait yurt içi satışlardaki beklentileri de soruldu. Ankete nazaran; 2020’nin ikinci çeyreğine kıyasla, bu yılın ikinci çeyreğinde yurt içi satışlarda ortalama yüzde 20’ye yakın artış beklendiği belirlendi. Dağıtıcı üyelerin; satışlarında yüzde 21,03, üreticilerin de yüzde 17,66’lık artış beklediği gözlemlendi. Çalışmada; tahsilat süreçleri de ele alındı. Bu kapsamda iştirakçilerin üçte ikisi, yılın birinci çeyreğinde tahsilat süreçlerinde, 2020’nin son çeyreğine nazaran rastgele bir değişiklik olmadığını söz etti.
Kargo maliyetleri/teslimat sorunları yükselişte!
Anket, bölümde yaşanan soruları da gözler önüne serdi. Kesimde 2021’in birinci çeyreğinde yaşanan sorunların başında “döviz kurlarındaki hareketlilik” gelirken, “kargo maliyet/teslimat problemleri” ve “tedarik problemleri” yer aldı. “Pandemi sebepli motivasyon kaybı” ve “gümrüklerde yaşanan problemler” ile ilgili sorun yaşanan üye sayısında ise geçen yıla nazaran düşüş yaşandı. İştirakçilerin yüzde 93.9’u yaşadıkları öncelikli sorunun “döviz kuru/kur artışı” olduğunu söylerken, tıpkı cevabı verenlerin oranının geçen yıl yüzde 87,1 olduğu belirlendi. Ankete nazaran, “kargo maliyetleri/teslimat problemleri” yaşayan üyelerin oranı bu yıl yüzde 52,9’dan yüzde 65,2’ye çıktı. “İş ve ciro kaybı” yaşadığını belirtenlerin oranı yüzde 28,8 olurken, kelam konusu oran geçen yıl yüzde 21,4’tü. Yılın birinci çeyreğinde nakit akışında sorun yaşayan üyelerin oranında da düşüş yaşandı. Kelam konusu sorunu yaşayan üyelerin oranı geçen yıl yüzde 37,9’u bulurken, bu oran yılın birinci çeyreğinde yüzde 28,8’e düştü.
Pandemi nedeniyle motivasyon kaybı yaşayanların sayısı azaldı!
İştirakçilerin yüzde 37,9’u pandemi nedeniyle çalışanlarının motivasyon kaybı yaşadığını belirtirken, kelam konuşu oran geçen yıl yüzde 80’e ulaşmıştı. Gümrükte yaşanan sorunlara dikkat çeken üyelerin oranı yüzde 40,9 olurken, geçen yıl bu sorunu yaşayanların oranı yüzde 58,6 idi. Yılın birinci çeyreğinde tedarik sorunları yaşayanların oranı yüzde 72,7 olurken, 2020’de bu oranın yüzde 77,1 olduğu belirtildi.
Kesimdeki yükselişin süreceğine yönelik beklentiye rağmen yatırım hedefleyen üyelerin sayısında düşüş yaşandı. Yılın ikinci yarısında yatırım planlayanların oranı yüzde 37,9 olurken, kelam konusu oran bir evvelki ankette yüzde 50’ye kadar yükselmişti. Bir evvelki ankette üreticilerin yüzde 50’si yatırım planlarken, son ankette bu oran yüzde 40,6’ya, dağıtıcılarda ise yüzde 54,3 olan oran, tekrar son ankette yüzde 35,3’e düştü. Ankette, iştirakçilere “önümüzdeki üç ayda satış sonrası pazarındaki gidişat öngörüsü” de soruldu. İştirakçilerin büyük çoğunluğu, önümüzdeki üç ayda dalda olumsuzluk beklemezken, üyelerin yarıya yakını gidişat ile ilgili olumlu görüş bildirdi.
İştirakçilerin yüzde 44’e yakını istihdamını artırdı!
Çalışmada kesimin istihdam süreçleri de mercek altına alındı. Yılın birinci çeyreğinde üyelerin toplam istihdamının, evvelki periyotlara nazaran artış gösterdiği belirlendi. Ayrıyeten üretici üyelerin istihdamının, dağıtıcı üyelere göre daha müspet bir seyir halinde olduğu gözlemlendi. İştirakçilerin yüzde 43,9’u istihdamlarında artış olduğunu, yüzde 50’si bir değişiklik olmadığını, yüzde 6.1’i de istihdamda azalma yaşandığını belirtti.
Dalda yaşanan değişim üretici üyelerin kapasite kullanım oranlarına da yansıdı. Üreticilerin yılın birinci çeyreğindeki kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 83,44’e çıktı. Yeniden yılın birinci çeyreğinde üyelerin üretimleri, bir evvelki yılın son çeyreğe nazaran ortalama yüzde 12’ye yakın arttı. Yılın birinci çeyreğinde ise üyelerin üretimleri 2020’nin birinci çeyreğine nazaran ortalama yüzde 13,44 arttı.
İhracatta yüzde 14’e yakın yükseliş!
Tüm bunlarla birlikte ankete katılan dağıtıcı firmaların yüzde 61.8’inin, üretici firmaların yüzde 81,2’sinin ihracat yaptığı belirlendi. Yılın birinci çeyreğinde üretici üyelerin ihracatları, dolar bazında bir evvelki çeyreğe nazaran ortalama yüzde 9,06 oranında arttı. Çalışmada geçen yılın birinci çeyreğine nazaran, bu yılın birinci çeyreğinde dolar bazında ihracattaki değişim de ele alındı. Yılın birinci çeyreğinde üretici üyelerin ihracatları, dolar bazında 2020’nin birinci çeyreğine nazaran ortalama yüzde 13,91 oranında artış gösterdi.
