Yapılan son TL ödemesi zaruriliği düzenlemesine bağlı olarak döviz cinsinden çeklerin kullanımının imkânsız hale geldiğini lisana getiren Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) İdare Şurası Lideri Selçuk Gülsün, “Ülkemiz ticaret hayatında uyuşmazlık ve huzursuzluklara yol açan bu durumun ödeme gününde yeni kurla TL ödeme yapılmasına müsaade edilen döviz cinsinden çeklere imkân sağlanması ile kolay bir formda düzelebileceğini düşünüyoruz” dedi.
Uygulamanın özellikle plastik bölümü üzere ithal hammadde kullanımının ağır olduğu bölümlerde ticari uyuşmazlıklara yol açtığının altını çizen Selçuk Gülsün, “Bilindiği üzere ülkemiz ithalatının yaklaşık %90’ı hammadde ve yatırım mallarından oluşmaktadır. Yani üretimin devam etmesi için muhtaçlık duyulan girdilerin değerli bir kısmı ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Bu kapsamda yurtiçinde üretimi ve ticareti yapılan eserler dahi bir noktada döviz ile bağlı hale gelmektedir. 19 Nisan 2022 tarihinde yapılan düzenlemeyle işletmelere TL ödeme zaruriliği getirilmişti. Kelam konusu düzenleme her ne kadar işletmelerin operasyonel muhtaçlıklarını arttırmış olsa da iş dünyası bir formda bu duruma adapte oldu. Lakin bahse bahis düzenlemenin döviz cinsinden çeklerin kullanımının imkânsız hale gelmesi üzere istenmeyen bir çıktısı daha oldu. Bu durum çeklerin ödeme tarihlerinde işletmelerin karşı karşıya gelmesi durumunu doğurmakta. Ayrıca kelam konusu durumdan kaynaklı inanç kaybı ya da kur kaynaklı farkın tahsil edilemeyeceği telaşı sebebiyle hammadde tedarikçileri vadeleri ya çok kısmakta ya da büsbütün vadesiz satışa yönelmektedir ki bu durum mamul üreticilerinin işletme sermayesi gereksinimlerinde süratli bir tırmanışa neden olmaktadır. Bu sebeple ödeme gününde şimdiki TCMB efektif satış kuru üzerinden ödemesi yapılmak üzere döviz cinsinden çek düzenlenmesine imkân verilirse ticari uyuşmazlıkların önüne geçilebilecek ve başta dalımız olmak üzere ağır olarak ithal girdi kullanmak zorunda kalan sanayi kollarımızda da bir nebze rahatlama sağlanacaktır” dedi.
Üretim ve ihracata odaklanmalıyız
Son devirde süratli mevzuat değişikliklerinin de tesiriyle işletmelerin operasyonel süreçlere odaklanmak zorunda kaldığını belirten Gülsün, “Oysa ki dünyada yaşanmakta olan sıkıntılar ülkemiz için fırsatlara da hamile. Bu devirde sanayi işletmelerinin ticari bir getirisi olmayan süreçlerle vakit kaybetmek yerine üretim ve ihracata odaklanmasını sağlayabilirsek pandemi devri doyunca dış ticarette elde ettiğimiz kazanımlarımızın kalıcı hale getirilmesi ve bunlara yenilerinin eklenmesi mümkün olacaktır. Bu sebeple endüstrinin genel işleyişini bozacak mevzuat düzenlemelerinden imtina edilmesi ve işletmelerin gerek yatırım gerek işletme sermayesi gereksinimleri için finansmana erişiminin kolaylaştırılması yolunda atılacak adımlar ülkemizde kalıcı büyümenin anahtarı pozisyonunda olan endüstrinin süratli büyümesi için değer taşımaktadır” dedi.
Mevzuat değişiklikleri öncesi tüm paydaşların görüşü alınmalı
Hayata geçirilen mevzuat değişikliklerinin hazırlık süreçlerinin daha içerici hale getirilmesi gerektiğini lisana getiren Gülsün, “Aksi halde mevzuatların uygulanmasında öngörülemeyen konular olması kaçınılmaz hale geliyor. Halbuki ki bahsin tüm paydaşlarının hazırlık süreçlerine dahil edilmesi durumunda bu noktaları daha öncesinde tespit etmek mümkün olacaktır. Bir öbür konu ise mevzuatların yayımlanma tarihleri ile uygulama tarihleri ortasında ilgili taraflara adaptasyon için en ufak bir vakit tanınmamasıdır. Bu sebeple her düzenleme yayımlandığında iş dünyasında küçük çaplı krizler yaşanmasına ve uygulama net olarak anlaşılıncaya kadar geçen müddette iş gücü kayıplarına sebep olmaktadır. Gelişmiş ülkelerde olduğu üzere mevzuat yayımlanma tarihleri ile uygulama tarihleri ortasında makul bir vakit bırakılması bu biçim problemlerin yaşanmasının önüne geçecektir” dedi.