Nisan ayı sanayi üretimi verisi Mayıs başında açıklanan PMI sayıları ile uyumlu bir daralmaya işaret ediyor. Salgına karşı alınan tedbirler, girdi tedarikinde yaşanan sıkıntılar ve finansal şartlardaki kötüleşmenin üretim üzerindeki daraltıcı tesiri görülüyor.
Mayıs ayında daralma eğilimi daha da belirginleşecek. Lakin kalıcı olmasını beklemiyoruz. İktisadın açılması ve Avrupa büyümesinin hızlanması ile Haziran ayından itibaren aylık bazda büyümenin canlandığını, yıllık bazda büyümenin olağanlaştığını göreceğiz.
Sanayi üretimi düşük baz tesiri nedeniyle çok güçlü bir yıllık büyümeye karşın aylık bazda küçülme gösteriyor. İmalat sanayi üretimi Nisan ayında mevsimsellikten arındırılmış seriye nazaran aylık bazda %0,7 küçülüyor (Mart: %+0,4, Şubat: %+0,3, Ocak: %+1,1). Takvim tesirlerinden arındırılmış seriye nazaran üretim yıllık bazda %72 büyüyor (Mart: %17,2, Şubat %9,5, Ocak: %12,1).
Açıklanan sayılar 50,4 olarak açıklanan Nisan ayı imalat PMI endeksi verisi ile (Mart: 52,6) dengeli bir tablo çiziyor. Yeni siparişlerin azaldığını gören endüstrici ayağını gazdan çekiyor. Finansal şartlardaki kötüleşme ve tedarik sıkıntıları frene basmasına neden oluyor.
Aylık sayılara bakıldığında genele yaygın bir yavaşlama görüyoruz. Orta malı (%-2,1, -0,9yp) ve dayanıksız tüketim malları (%-1,9, -0,5yp) en sert küçülen kategoriler olarak öne çıkıyor. Güç (%0,4, +0,0yp) ve sermaye malları (%2,1, +0,4yp) büyüme kaydediyor.
Düşük (%-2,1, -0,9yp), orta-düşük (%-0,5, -0,1yp), orta-yüksek teknoloji (%-1,1, -0,3yp) imalat üretimi küçülürken, yüksek teknoloji (%12,5, +0,6yp) büyüyor. Çok oynak bir seyir izlediği için yüksek teknoloji sayılarını iskonto ile okuyoruz.
Bölüm bazında bakıldığında genele yaygın bir küçülme görülüyor. İçecek (%-6,8, -0,0yp), besin (%-4,8, -0,6yp), motorlu kara taşıtları (%-3,9, -0,2yp), kauçuk ve plastik (%-2,6, -0,1yp), kâğıt (%-2,1, -0,1yp), dokuma, (%-1,8, -0,2yp), makine üretimi (%-1,4, -0,1yp), deri (%-1,4, -0,0yp), kimyasal eserler (%-1,4, -0,1yp) ve giysi (%-1,1, -0,1yp) en çok küçülen kesimleri oluşturuyor.
Bilgisayar-elektronik (%26,6, +0,5yp), kok kömürü ve petrol eserleri (%8,6, +0,1yp), araba harici ulaşım araçları (%7,6, +0,2yp), ana metaller (%2,3, +0,1yp) ve ilaç (%1,5, +0,0yp), aylık bazda büyüyebilen az sayıda bölüm ortasında yer alıyor.
Öncü göstergeler Mayıs ayında üretimdeki daralmanın devam edeceğine işaret ediyor. Mayıs ayı PMI verisi 49,3 ile (Nisan: 50,4, Mart: 52,6, Şubat: 51,7, Ocak: 54,4) endüstricinin frene bastığını gösteriyor. Sektörel çalışmalar on daldan yedisinin üretiminin yavaşladığına işaret ediyor.
Fakat bu durum kalıcı olmayacak. Haziran ayında salgın tedbirlerinin gevşetilmesi ve Avrupa büyümesiyle güçlenen dış talep ile birlikte üretimde toparlanma göreceğiz. Orta malı temininde yaşanan sıkıntılar, yüksek faiz ortamı ve güçlü mal talebinde olağanlaşma nedeniyle tam olarak uçuşa geçemesek de hızlanacağız.
Açıklanan bilgi piyasaya paralel olan %5’lik büyüme varsayımımızın biraz üzerinde bir trende işaret etse de orta malı tedarik sıkıntıları ve finansal şartlar sebebiyle varsayımımızı koruyoruz.
Kaynak: İş Yatırım
Serhat Gürleyen, Araştırma Yöneticisi
Dağlar Özkan, Ekonomist
Nisan işsizlik oranında sert yükseliş (Twitter yorumları dahil)
FÖŞ anlattı: Enflasyon Kesenizi Nasıl Boşaltıyor?
Güldem Atabay: Biz “batan gemiyi” izlerken G7 “Küresel Taban Vergi” konusunda anlaştı…