Dünya Gazetesi’nden Şebnem Turhan, merkez bankasının elinde eksi 55 milyar dolar civarında swap hariç net döviz rezervlerinin bulunduğu bugünlerde sonbahar ve kış aylarında ödenecek dış borç ölçüsünü haber gündemine aldı.
Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri 880 puanlardan 730’lara gerilese de dolar/TL 17,95 lira üzerindeki seyrini koruyor. Döviz cinsi borçlanma maliyetleri ise geçen yıldan bu yana en yeterli oranda ikiye katlamış durumda. Bu ortada ise başta bankalar olmak üzere Hazine ve bankacılık dışı bölümün ağustos-aralık aylarını kapsayan periyotta itfa yahut çevirmesi gereken 22-23 milyar dolarlık dış borç bulunuyor.
Bankalardan Garanti birkaç ay evvel Yapı Kredi ise geçen hafta yüksek maliyetler nedeniyle eurobond yenilemesi yapmayacağını duyurdu. Lakin bu 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesi bile 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yaratıyor.
Bu kadar paranın dışarı ödenmesi gerekiyor. Ancak bankalar üzere opsiyon kullanılmadığı ve daha az çevrildiği durumda ise içeriye getirilen dolar ve bankaların Merkez Bankası ile swap ölçüsü azalacak. Bu da Merkez Bankası’nın da etkilenmesi sonucunu doğuracak.
Maliyetler çok yükseldi
Bankacılık dalından edinilen bilgiye nazaran vadeye hakikat kısa vadelerde dolar borçlanma maliyeti yüzde 9,5-10 düzeylerindeyken 7-8 yıllık uzun vadelerde ise yüzde 10-13 ortasında değişiyor. Son 12 aylık periyotta ise 50 milyar doları bulan bir dış finansman yükü var. Kaynakların verdiği bilgiye nazaran bankaların borç çevirme rasyosu yüzde 90’larda ve yatay seyrediyor.
Banka dışı dalın yüzde 128’lerde fakat yüzde 150’lerden aşağıya gelmeye başladı. Ağustos 2020 pandemi periyodunda yüzde 70’lerin altına gelmişti.
Önümüzdeki devirde 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesinin bile yaklaşık 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yarattığını bir bu kadar daha paranın dışarıya ödenmesi gerektiğini vurgulayan kaynaklar, Hazine’nin ise yaklaşık 3 milyar dolarlık eylülde bir itfası bulunduğunu lisana getirdi. Kaynaklar, bunun yeni bir borçlanmadan mı yoksa öteki kaynaklardan mı karşılanacağının ise meçhul olduğunu kaydetti.
Geçen hafta ise Yapı Kredi Bankası’nın Aralık 2022’de vadesi dolacak 1 milyar dolarlık sermaye gibisi tahvilini yenilemeyebileceği, şartların yeni ihraç için elverişli olmadığını haberi geldi. Bankaların bu yolu seçebileceğini belirten bankacılık kaynakları bu durumun ise içeriye yeni döviz girişini aksatma ihtimali taşıdığına işaret etti.
Yüzde 100 oranında yenilenme finansman muhtaçlığı ortaya çıkarırken yenilenmeme de içeriye döviz girişini etkileyecek. Bankaların ve gerçek kesimin yüksek maliyetler nedeniyle itfa yolunu tercih edip borçları çevirmemesi durumunda Merkez Bankası ile bankacılık bölümü ortasındaki swap süreçlerinin azalacağını lisana getiren kaynaklar, dolar/TL’yi tutmanın daha da zorlaşabileceğini söyledi.
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dünkü TL cinsinden 5 yıl (1.764 gün) vadeli sabit kuponlu tahvil ihalesinde net 8 milyar 160,9 milyon TL satış yaptı. İhale öncesi yapılan 9 milyar TL rekabetçi olmayan tekliflerle satışla birlikte toplam satış fiyatı 17 milyar 160,9 milyon TL’ye ulaştı. 6 ayda bir yüzde 10,10 kupon ödemeli tahvilin bileşik faizi en düşük yüzde 16,70, ortalama yüzde 17,51, en yüksek yüzde 17,79 düzeyinde oluştu.
Kurumsal döviz talebini de etkiler
Tera Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan da şunları söyledi: “TCMB’nin yayınladığı en yeni Mayıs 2022 kısa vadeli borç istatistiklerine baktığımızda, Türkiye’nin kamu + özel kesim olarak 182,3 milyar dolar kısa vadeli dış borcu bulunmaktadır. Bu sayılar vadesine bir yıl ve daha kısa kalan dış borçları göstermektedir. Bunun borçlu bazında kırılımlarına bakıldığında, 118,3 milyar dolarlık kısım özel dal üzerindedir. Bankaların 54,3 milyar dolar, gerçek bölümün 61,1 milyar dolar kısa vadeli dış borcu bulunmaktadır. Bu borçların vadesi Mayıs 2023’e kadar gelmiş olacak. Aslında kısa vade için en düşünce yaratan husus çevrilecek borçların karşılığına dair, döviz kurlarının ne olacağının belirli olmaması.
Artı olarak, Türkiye’de kamu ve özel kesimin yeni borç alırken güncellenen risk maliyetlerine katlanması gerek. Türkiye’nin geçen yıl 300-400’lerde seyreden CDS’i şu anda 700-800’lerde seyrediyor. Yani ikiye katlanmış bir risk maliyeti var. Geçen yıl bu vakitlerde yüzde 5,09 olan 5 yıllık Eurobond faizimiz bugün yüzde 9,36 düzeyinde. Kısa vadelerde bu fark oransal olarak artıyor. 1 yıllık tenorda mesela dolar bazlı Eurobond faizinde 08.21 – 08.22 periyotları ortasında yüzde 1,75’ten yüzde 5,33’e bir değişim var. CDS’deki bu durum da mesela eylül-ekim sendikasyonlarında ve dış piyasadan edinilen finansmanda gerçek tesirini gösterir. Borç itfalarında döviz kurundaki değişim, sendikasyon ve dış borç yenilemelerinde CDS ve faiz devreye girerek borç çevirme maliyetini yükseltecektir. Borçların çevrilmesinin finansman açığı kurumsal döviz talebini de tesirler.”
Bu sefer gerilim daha fazla
Bankalar yenilememe prosedürünü seçebilir
Haberin tamamı burada.
Dünya Gazetesi’nden Şebnem Turhan, merkez bankasının elinde eksi 55 milyar dolar civarında swap hariç net döviz rezervlerinin bulunduğu bugünlerde sonbahar ve kış aylarında ödenecek dış borç ölçüsünü haber gündemine aldı.
Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri 880 puanlardan 730’lara gerilese de dolar/TL 17,95 lira üzerindeki seyrini koruyor. Döviz cinsi borçlanma maliyetleri ise geçen yıldan bu yana en yeterli oranda ikiye katlamış durumda. Bu ortada ise başta bankalar olmak üzere Hazine ve bankacılık dışı bölümün ağustos-aralık aylarını kapsayan periyotta itfa yahut çevirmesi gereken 22-23 milyar dolarlık dış borç bulunuyor.
Bankalardan Garanti birkaç ay evvel Yapı Kredi ise geçen hafta yüksek maliyetler nedeniyle eurobond yenilemesi yapmayacağını duyurdu. Lakin bu 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesi bile 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yaratıyor.
Bu kadar paranın dışarı ödenmesi gerekiyor. Ancak bankalar üzere opsiyon kullanılmadığı ve daha az çevrildiği durumda ise içeriye getirilen dolar ve bankaların Merkez Bankası ile swap ölçüsü azalacak. Bu da Merkez Bankası’nın da etkilenmesi sonucunu doğuracak.
Maliyetler çok yükseldi
Bankacılık dalından edinilen bilgiye nazaran vadeye hakikat kısa vadelerde dolar borçlanma maliyeti yüzde 9,5-10 düzeylerindeyken 7-8 yıllık uzun vadelerde ise yüzde 10-13 ortasında değişiyor. Son 12 aylık periyotta ise 50 milyar doları bulan bir dış finansman yükü var. Kaynakların verdiği bilgiye nazaran bankaların borç çevirme rasyosu yüzde 90’larda ve yatay seyrediyor.
Banka dışı dalın yüzde 128’lerde fakat yüzde 150’lerden aşağıya gelmeye başladı. Ağustos 2020 pandemi periyodunda yüzde 70’lerin altına gelmişti.
Önümüzdeki devirde 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesinin bile yaklaşık 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yarattığını bir bu kadar daha paranın dışarıya ödenmesi gerektiğini vurgulayan kaynaklar, Hazine’nin ise yaklaşık 3 milyar dolarlık eylülde bir itfası bulunduğunu lisana getirdi. Kaynaklar, bunun yeni bir borçlanmadan mı yoksa öteki kaynaklardan mı karşılanacağının ise meçhul olduğunu kaydetti.
Geçen hafta ise Yapı Kredi Bankası’nın Aralık 2022’de vadesi dolacak 1 milyar dolarlık sermaye gibisi tahvilini yenilemeyebileceği, şartların yeni ihraç için elverişli olmadığını haberi geldi. Bankaların bu yolu seçebileceğini belirten bankacılık kaynakları bu durumun ise içeriye yeni döviz girişini aksatma ihtimali taşıdığına işaret etti.
Yüzde 100 oranında yenilenme finansman muhtaçlığı ortaya çıkarırken yenilenmeme de içeriye döviz girişini etkileyecek. Bankaların ve gerçek kesimin yüksek maliyetler nedeniyle itfa yolunu tercih edip borçları çevirmemesi durumunda Merkez Bankası ile bankacılık bölümü ortasındaki swap süreçlerinin azalacağını lisana getiren kaynaklar, dolar/TL’yi tutmanın daha da zorlaşabileceğini söyledi.
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dünkü TL cinsinden 5 yıl (1.764 gün) vadeli sabit kuponlu tahvil ihalesinde net 8 milyar 160,9 milyon TL satış yaptı. İhale öncesi yapılan 9 milyar TL rekabetçi olmayan tekliflerle satışla birlikte toplam satış fiyatı 17 milyar 160,9 milyon TL’ye ulaştı. 6 ayda bir yüzde 10,10 kupon ödemeli tahvilin bileşik faizi en düşük yüzde 16,70, ortalama yüzde 17,51, en yüksek yüzde 17,79 düzeyinde oluştu.
Kurumsal döviz talebini de etkiler
Tera Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan da şunları söyledi: “TCMB’nin yayınladığı en yeni Mayıs 2022 kısa vadeli borç istatistiklerine baktığımızda, Türkiye’nin kamu + özel kesim olarak 182,3 milyar dolar kısa vadeli dış borcu bulunmaktadır. Bu sayılar vadesine bir yıl ve daha kısa kalan dış borçları göstermektedir. Bunun borçlu bazında kırılımlarına bakıldığında, 118,3 milyar dolarlık kısım özel dal üzerindedir. Bankaların 54,3 milyar dolar, gerçek bölümün 61,1 milyar dolar kısa vadeli dış borcu bulunmaktadır. Bu borçların vadesi Mayıs 2023’e kadar gelmiş olacak. Aslında kısa vade için en düşünce yaratan husus çevrilecek borçların karşılığına dair, döviz kurlarının ne olacağının belirli olmaması.
Artı olarak, Türkiye’de kamu ve özel kesimin yeni borç alırken güncellenen risk maliyetlerine katlanması gerek. Türkiye’nin geçen yıl 300-400’lerde seyreden CDS’i şu anda 700-800’lerde seyrediyor. Yani ikiye katlanmış bir risk maliyeti var. Geçen yıl bu vakitlerde yüzde 5,09 olan 5 yıllık Eurobond faizimiz bugün yüzde 9,36 düzeyinde. Kısa vadelerde bu fark oransal olarak artıyor. 1 yıllık tenorda mesela dolar bazlı Eurobond faizinde 08.21 – 08.22 periyotları ortasında yüzde 1,75’ten yüzde 5,33’e bir değişim var. CDS’deki bu durum da mesela eylül-ekim sendikasyonlarında ve dış piyasadan edinilen finansmanda gerçek tesirini gösterir. Borç itfalarında döviz kurundaki değişim, sendikasyon ve dış borç yenilemelerinde CDS ve faiz devreye girerek borç çevirme maliyetini yükseltecektir. Borçların çevrilmesinin finansman açığı kurumsal döviz talebini de tesirler.”
Bu sefer gerilim daha fazla
Bankalar yenilememe prosedürünü seçebilir
Haberin tamamı burada.