Avrupa da araba satışları tedarik zinciri meselelerinin araba üretimine ziyan vermeye devam etmesiyle arka arda Cebeci Escort onuncu ayda da düşüş kaydetti Avrupa Araba Üreticileri Birliği nin ACEA datalarına nazaran yeni araba satışları Nisan ayında geçen yılın tıpkı ayına nazaran 20 2 düşerek 830 447 ye geriledi Çıtır Escort Bu 2022 yılındaki en büyük düşüş olarak kayda geçti
Hatırlanacağı üzere son 2 yıllık vakit diliminde görülmez düşmanla savaşan dünyada üretimin durması beraberinde koca koca fabrikaların fonksiyonsuz kalması ile tedarik Demetevler Escort krize neden oldu Krizin otomotiv cephesindeki tesiri ise kendisini çip krizi ile gösteriyor Bloomberg haberine nazaran ABD de devam eden çip krizi siparişi ile eserin tedariki ortasındaki süreyi 26 2 hafta ile doruğa taşımış Neredeyse 7 ay
Pandemi krizin yarattığı tahribatı asgariye indirmek için tek bildikleri reçeteyi devreye sokan önde gelen merkez bankaları para musluklarını sonuna kadar açarak faizleri süratle sıfırlarken bunu destekleyen maliye siyasetlerinin uygulanmaya konulmasının bugün yan tesirlerini patlayan talep yani varlık fiyatlarının artması ile enflasyon olarak ödüyoruz Elbette 2022 yılını başında patlak veren savaş ve ardından dünya pandemiden kurtulma noktasına hakikat ilerlerken bu sefer de Çin in devreye soktuğu 0 hadise siyaseti ve izolasyonlar âdeta tuz biber oldu Bir de gündemimize son günlerde maymun çiçeği virüsü girdi Onu da sonra konuşmaya başlayacağız
Araba satışlarının da işaret ettiği üzere Avrupa dan gelen stagflasyon çığlıklarına ABD de perakende şirketlerinin de feryadı eklenince Çarşamba akşamı yatırımcıların artan enflasyonun iktisat ve şirket karları üzerindeki tesirinden telaş duymasıyla S P 500 ün bu yılki en büyük bozgununa uğradı Son 96 süreç gününde 18 2 düşüş kaydederek 1940 yılından bu yana en makus sene başlangıcı ile tarihe geçti Teknoloji paylarının süreç gördüğü Nasdaq 5 düşerken inançlı liman alımları ile ABD nin 10 yıllık tahvil getirisi 2 80 e Almanya nın 10 yıllık getirisi ise 1 in altına düştü risk artınca yatırımcılar riskli varlıklardan çıkarak tahvillere âdeta hamle etti
Global mali piyasalar esen kısa vadeli ılık rüzgârlar akabinde yine enflasyon ve sakinlik resesyon yani stagflasyon korkusu ile önemli bir türbülans ile karşı karşıya kaldıklarını görüyoruz ABD endekslerinde Çarşamba gecesi yaşanan bu yılın en büyük bozgunu Perşembe gecesine de taşındı Perakende devi Walmart Target ve Kohl un bu hafta açıkladıkları sayılar analist beklentilerine nazaran büyük bir farkla hayal kırıklığı yaratırken tüketicinin cüzdanını yakan enflasyon ve üreticinin tedarik krizi özellikle de gıda tarafında ne kadar zorlandığın âdeta ortaya koydu Yatırımcıların artan enflasyonun iktisat ve şirket karları üzerindeki tesirinden telaş duymasıyla pay senetleri sert bir formda bedel kaybederken inançlı liman olarak ABD Doları yerine bu sefer altının paha kazanmaya başladığını görüyoruz
Altının ons fiyatı haftalık kapanışın yapılacağı bugün kritik bir düzey olarak gördüğümüz 1 840 usd ons düzeyinin çabucak kıyısına yükseldi Altının inançlı liman olduğunu yatırımcılarına gösterebilmesi için sağda solda kıyamet koparken fiyatının talebin artmaya devam etmesi gerekiyor Açıkcası son vakitlerde inançlı bir liman olmaktan fazla piyasa dinamikleri ile tıpkı istikamete savrulan altının haftayı nasıl tamamlayacağını büyük bir merak içinde takip ediyoruz Değerli metaller cephesinde göz ucuyla takip ettiğimiz gümüş ise geçen haftayı 21 dolar düzeyinden tamamlayarak uzunca bir vakittir kritik bir takviye vazifesi üstlenen 22 doların altında kalarak pek de olumlu sinyaller vermemişti Dün altının hareketlenmesi ile gümüş de yine bu sabah 21 80 dolar düzeyine kadar ilerledi Kabaca 21 80 22 00 dolar aralığında bulunan haftalık dayanak düzeyinin etrafında seyreden gümüşün haftayı nasıl kapatacağını daima birlikte bugün göreceğiz
İçeride ise Türk Lirası nın kıymet kaybı devam ediyor Kamunun süregelen takviyesine karşın USDTRY kuru ruhsal 16 düzeylerine kadar yaklaştı Enflasyona endeksli tahvil söylentilerinin de gündemi meşgul ettiğini not etmek gerekiyor Kur Muhafazalı Mevduat eserinin bir bankacılık eseri olduğu düşünülürse enflasyona endeksli tahvilin tam olarak ayrıntıları bilinmese de dalının mevduat tabanı üzerinde tahribat yaratıp kıt kaynaklarının Hazine ye gitmesine neden olabileceğinden telaş ediyoruz
Dün Türk mali piyasalarının kapalı pozisyonda olduğu günde Türkiye nin yabancı indinde risklerini gösteren 5 yıl vadeli CDS risk primi 732 baz puana kadar yükselerek 2008 global krizden bu yana yani son 14 yılın yeni en yüksek düzeyine geldi CDS risk priminin artması kur ve devamında Türkiye nin yurtdışı borçlanma maliyetlerini artırıyor Dün CDS primi yükselirken gün uzunluğu 15 97 düzeylerinden sakin bir seyir izleyen USDTRY kuru ani bir formda 15 80 düzeyinin tabanlarına yanlışsız süratli bir hareket kaydetse de bu sabah tekrar 15 95 düzeylerinden günü karşılıyor Kur cephesinde riski üst istikametli görünmeye devam ediyoruz Teknik mânâda 16 20 16 40 bandı şayet görülürse uzun konumlarımızı realize edeceğiz
Finlandiya ve İsveç NATO ya üyelik için resmi müracaatlarını sundular NATO nun genişlemesi Türkiye nin güvenlik hassasiyetlerine gösterilecek hürmet oranında manalıdır diyen Sn Cumhurbaşkanı Erdoğan a cevaben ABD Lideri Biden Türkiye ye gitmeyeceğim lakin âlâ olacağız açıklamasından bulundu Lider Biden İsveç ve Finlandiya nın NATO ya katılma amaçlarına tam dayanak verirken kendisi ve Avrupalı önderlerin Türkiye nin İskandinav ülkelerinin üyeliğine yönelik sürpriz muhalefetine yönelik kaygılarını giderilebileceğini söyledi Bu ortada ABD Ukrayna ya 40 milyar dolarlık yardım paketini onayladı
Dünyanın en büyük beşinci iktisadı yavaşlayan büyüme ve artan enflasyon kokteyli ile boğuşurken İngiliz para ünitesi Sterlin i satmak yatırımcılar ortasında kolay bir bahis olarak ön plana çıkıyor Çarşamba günkü resmi bilgiler enflasyonun Nisan ayında 40 yılın en yüksek düzeyi olan 9 a ulaştığını gösterdi İngiltere Merkez Bankası nın BoE 2 amacının dört katından fazla İngiltere nin otuz yıldaki en makus hayat maliyeti krizinin bu yılın sonlarına kadar da azalmayacağı görüşü ön plana çıkıyor GBPUSD paritesinde var olan tüm sıkıntılara karşın çabuk etmeden 1 2100 1 2490 bandının kademeli alım için mantıklı bir düzey olmaya devam edeceğini düşünüyoruz
Her hafta Perşembe günü ABD de açıklanan işsizlik maaşı müracaatları geçen hafta beklenmedik bir halde artarak dört ayın en yüksek düzeyine ulaştı Bilgi ABD de potansiyel olarak sıkılaşan finansal şartlar nedeniyle bir ölçü soğumanın işareti olarak yorumlandı ABD borsaları Çarşamba dan sarkan olumsuz havanın reaksiyon alımları ile dün gece bir ölçü soluklanmayı denese de bunda pek de başarılı olamayarak geceyi tekrar düşüşle tamamladı Bu ortada dolar endeksinin de 105 düzeyinden ivme kaybederek 103 düzeyinin kıyısına kadar gerilediğini not edelim
Bir dipnot ile bültenimizi tamamlayalım Yatırım bankası Goldman Sachs 2 çeyrekte koronavirüsün neden olduğu ekonomik tahribatın bir sonucu olarak Çin in 2022 büyüme iddiasını 4 5 ten 4 e düşürdü Analistler Çin iktisadının amaçlarının üzerine çıkmasından fazla altında kalmasının daha muhtemel olduğunu söz etti Ülke genelinde işsizlik 5 8 den Nisan ayında 6 1 e yükselmiş böylelikle 6 2 düzeyine yükseldiği Şubat 2020 den bu yana en yüksek düzeye tırmanmıştı
Mali piyasaların gündeminde bugün Türkiye de tüketici itimat endeksi ve merkezi idare borç stoku dışarıda ise İngiltere perakende satışlar verisi takip edilebilir
iktisatbank com