Libya’nın doğusundaki Temsilciler Meclisi (TM) Lideri Akile Salih, Birleşmiş Milletler Libya Takviye Misyonuna (UNSMIL) ülkede Abdulhamid Dibeybe ve Fethi Başağa liderliğindeki iki hükümet yerine yeni ve tek bir hükümet kurulması istikametinde bir teklif sunduklarını duyurdu.
Salih’in “Libya el-Müstakbel” televizyonunda yaptığı açıklamada yer alan kıymetli başlıklar TM’nin Facebook sayfasında yayımlandı.
Ülkedeki çift başlı hükümet sistemiyle ilgili konuşan Salih, “Yeni bir hükümet kurulması fırsatı hala var. BM Misyonuna yeni hükümetin kurulma düzeneği hakkında bir teklif sunuldu.” sözünü kullandı.
Salih, ülkede yapılması planlanan seçimlere de tek bir hükümet çatısı altında gidilmesi gerektiğini vurguladı.
Ülkeyi seçimlere götürecek anayasal metne de değinen Salih, TM ile Libya Devlet Yüksek Kurulu ortasındaki temel uyuşmazlık noktasının, “askerler ile ikili vatandaşlığı olanların adaylığı meselesi” olduğunu belirterek, “Ülkedeki krizin sonlanmasını istemeyenler var.” dedi.
Devlet Yüksek Kurulu için “söz var icraat yok” tenkidinde bulunan Salih, “Ne Devlet Yüksek Kurulu ne de bir diğerinin insafına kalmayı kabul ederiz. TM olarak bir takvim belirledik, şayet bu mühlet aşılırsa anayasal metni hazırlayacağız. Kurul uzlaşmaz hal takınırsa sorumluluk üstleneceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Salih, Muammer Kaddafi rejiminin düşürülmesinin akabinde 2011’de hazırlanan Anayasa Beyannamesi’nin, ülkedeki mevcut siyasi krizi sonlandıracak yasal destek olduğunu ve buna binaen seçimlerin yapılabileceğini söyledi.
Salih’in bu tabirlerine ait şimdi Devlet Yüksek Kurulu ya da BM Misyonundan bir açıklama yapılmadı.
Akile Salih 17 Ocak’ta, anayasal metinle ilgili TM’ye karşılık vermesi için Devlet Yüksek Kurulu’na 15 günlük müddet tanımıştı.
Libya’daki seçim çıkmazı
Birleşmiş Milletler öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun Kasım 2020’deki toplantılarında, ülkede devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinin 24 Aralık 2021’de yapılmasına karar verilmiş fakat seçimler planlanan tarihte yapılamamıştı.
Tobruk’taki Temsilciler Meclisi, mevcut Ulusal Birlik Hükümeti’nin misyon müddetinin 24 Aralık 2021’de dolduğu gerekçesiyle 10 Şubat 2022’de ülkenin batısındaki milletvekillerinin birçoklarının katılmadığı oturumda Fethi Başağa’yı başbakan seçmişti. 1 Mart’ta da Başağa hükümetine güvenoyu vermişti.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ise Temsilciler Meclisi’ni Cenevre Mutabakatı’nda belirlenen yol haritasından ayrılmakla suçlayarak vazifesinin başında olduğunu, misyonu lakin seçilmiş bir hükümete teslim edeceğini söylemişti.
Libya Devlet Yüksek Kurulu ikili vatandaşlığı olanlar ile askerlerin, Devlet Başkanlığı seçimlerine adaylığının engellenmesini isterken, TM buna müsaade verilmesinde ısrar ediyor.