Uluslararası Atom Gücü Ajansı (UAEA) Lideri Rafael Mariano Grossi, çatışmalar nedeniyle sıklıkla dış güç kaynağı ile irtibatı kesildiği için nükleer güvenlik açısından telaşlara neden olan Zaporijya Nükleer Santrali’ni gelecek hafta ziyaret edeceğini duyurdu.
UAEA’dan yapılan yazılı açıklamada, Lider Grossi’nin ziyareti ve santrale ait nükleer güvenlik açısından tasaları hakkındaki değerlendirmelerine yer verildi.
Grossi, nükleer güvenlik ve emniyet açısından kritik durumda olan santrali yakından tetkik edip, birinci elden gerekli dayanağı sunmak için gelecek hafta buraya bir ziyaret gerçekleştireceğini kaydederek, bir kere daha bu büyük santralin savaşın tesirinden korunması gerektiği davetinde bulundu.
En son Eylül 2022’de burayı ziyaret eden ve Ajansın kalıcı misyonun kurulmasını sağlayan Grossi, “Eylül’den bu yana santralde nükleer güvenliğe ait durumun nasıl bir gelişme kaydettiğini kendi gözlerimle görmek ve daha evvel bir gibisi yaşanmamış bu güç şartlarda santralin işleyişini sağlayan yetkililerle görüşmek için bir ziyaret geçekleştirme kararı aldım.” sözlerine yer verdi.
Grossi, Rusya- Ukrayna Savaşı nedeniyle mümkün bir nükleer kazayı önlemek için elinden geldiğince taraflarla görüşmelerini devam ettireceğini vurguladı.
Olası nükleer kazanın önlenmesi vurgusu
Savaş başlar başlamaz Rus güçlerinin denetimi altına giren santralde Ajans müfettişlerinin 7 aydır bulunduğunu, buna karşın santralin durumuna ait kırılganlığın sürdüğünü bildiren Grossi, şöyle devam etti:
“Nükleer emniyet ve güvenliğe ait tehlike çok açık. Ukrayna ve etrafındaki insanlara, tabiata potansiyel radyolojik sonuçları olacak bir kazanın engellenebilmesi için artık harekete geçilmesi gerekiyor. Bu nedenle tesisi müdafaaya yönelik taraflara sunulan teklifin hayata geçirilmesi için çalışmalarımı sürdüreceğim.”
Grossi’nin ziyareti sırasında burada kalıcı misyonda çalışan müfettişlere yönelik vazife değişimi yapılacağı, bu seyahatte Başkan’a yeni bir grubun eşlik edeceği de bildirildi.
Grossi, Zaporijya ve etrafında çatışmalardan arındırılmış bir inançlı bölge oluşturulması için Eylül 2022’de taraflara bir teklifte bulunmuş, fakat bu doğrultuda bir ilerleme kaydedilememişti.
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olarak kabul edilen Zaporijya ateş sınırında yer aldığı için 6 defa dış güç kaynağı ile kontağı büsbütün kesilmiş, bu süreçte devreye süreksiz güç sağlayan jeneratörler girmişti.