Bu sabah Çin’in Mart ihracat ve ithalatının yıllık olarak dolar bazında sırasıyla %30.6 ve %38.1 yükseldiği açıklandı. Çin iktisadının bu yıl Hindistan ve ABD’yle birlikte dünyanın en süratli büyüyen birinci üçü ortasında yer alması nerdeyse kesin. Bunlara karşın, bu gün Asya süreçlerinde Şangay Borsa Endeksi %0.48 bedel yitirirken, Çin borsaları tepeden tabana %13 kayıpla bu yılın en makus performansını sergileyen borsalar ortasında önde gidiyor. Çin’in olumsuz performansı Asya başta öbür Gelişmekte Olan Piyasaları (GOP, Ülkeler =GOÜ) da tıpkı tarafta etkileyebilir.
Çin payları doruktan tabana $1.3 trilyon paha yitirirken, yuan da dolara karşı yılın en makûs ayını geride bırakarak, 2021’in tüm çıkarlarını geri verdi.
UBS’in Yatırım Komitesi Lideri Adrian Zuercher, “Çin’in boğa rallisi çetin bir imtihandan geçiyor” ihtarını yaptı. “Kısa vadede yüksek çalkantı ortamına giriyoruz”.
HSBC Holdings Asya-Pasifik pay senedi stratejisi ünitesi yöneticisi Herald van Der Linde de artık Asya paylarında prim ihtimalinin azaldığı görüşünde.
China International Capital Corp stratejisti Hanfeng Wang, Çin paylarının moralsizliği için birinci nedenin altını çiziyor “Çin MB PBoC’nin para siyasetini sıkılaştırmasını bekliyoruz”.
Epidemiyi muvaffakiyetle denetim altına alan Beijing, artık çok para arzının yeni bir konut ve mali piyasa balonuna yol açmaması için yavaş lakin kararlı biçimde frene basmak niyetinde.
Fakat, Çin’de yalnız Borsa değil, tüm menkul değerlerin ayı pazarına girmesi için bir çok neden var. Birincinin, Çin’in bu yıl %6-8 ortasında büyüyeceği dünyada en düzgün fiyatlanan parametre, sürpriz mümkünlüğü çok düşük.
Çin’in teknoloji devi AliBaba’nın üstüne gitmesi, TenCent, JD.com ve Baidu üzere oburlarının de yakında Komünist Parti’nin organına dönüştürüleceği ve karlılıklarını yitireceği telaşını yarattı. Bu devlerin devletle bağını sıkılaştırması, ABD’ye yaptırım uygulamak için mazeret yaratabilir.
Beijing son 2 yılda kredi pazarını disipline sokmak için KİT menkulleri de dahil, tahvillerde temerrütlere müsaade vermeye başladı. Ülkede doların yükselmesi ve iç talebin ihracattan daha yavaş toparlanması nedeniyle bir iflas ve temerrüt furyası yaşanıyor. Taahhütlerini yerine getiremeyen şirket sayısı ve temerrüte düşen SGMK’in meblağı toplama oranla çok az, ancak yeniden de Mart’ta uzun ortadan sonra birinci defa yabancılar bu varlık sınıfında satış yaptı.
En son ve tahminen de en kıymetli neden ise ABD. Beyaz Saray Çin’in teknoloji yarışında öne geçmesini engellemek için her gün yeni şirketlere değişik yaptırımlar uyguluyor. En son örnek, devletle bağlantıları bulunduğu argümanı ile 8 süper-bilgisayar üreten şirkete ABD pazarına giriş yasağı konması.
Beyaz Saray’ın yeni efendileri de her fırsatta centilmence de olsa, Çin’le kıyasıya rekabet edileceğini beyan ediyorlar. Bu yeni strateji Çin’e direkt yatırım yapmak isteyen yahut yeni tedarik ağları kuracak ABD ve Avrupalı firmaları sindiriyor.
Ek olarak, ABD doları ve tahvil faizlerinin yükseliş trendine geçmesi de tüm GOP’ta olduğu üzere sıcak parayı Çin’den ABD’ye yönlendiriyor.
Çin’in Asya’nın en büyük mal ve hizmet pazarı olması, borsa performansının tüm Asya piyasalarına yansıyacağı korkusunun temel nedeni. Ama, Çin pay ve tahvillerinin küresel endekslerdeki yüksek hissesi, piyasalarının ayı pazarına gimesi halinde Türkiye dahil tüm GOP’un zelzeleden ziyan göreceğini hatırlatıyor.
Zati Brezilya, Hindistan ve Türkiye üzere devlerin Covid-19’da başa çıkamadığı, Rusya’nın da ABD’yle çekiştiği, Güney Afrika’nın hiç bir büyüme imkanı vadetmediği bir dünyada, GOP’un geleceği çok da parlak denemez.
FÖŞ yazdı: Kırılgan Beşli gitti, Hasta Üçlü geldi
Aşılama ve küresel toparlanma gecikiyor, Gelişen Piyasalar geride kalıyor
KPMG: CEO’lar 2022’ye kadar olağana dönüş beklemiyor!