Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Şahap Kavcıoğlu, bu yılın üçüncü enflasyon raporunun tanıtımı emeliyle bilgilendirme toplantısı düzenledi. Kavcıoğlu “Türkiye iktisadı 2004 yılından bu yana birinci kez ve üst üste cari fazla vermiştir. Global emtia fiyatları olağanlaşma eğilimine girdiğinde, ekonomimiz cari fazla verme kapasitesine ulaşmış olacaktır, bu durum Türkiye iktisadı için tarafa bir periyodun başlangıcına, kısa vadeli finansman muhtaçlığının asgariye indiği ihracata dayalı büy
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğu genel ekonomiyi değerlendirdiği 2022 yılının üçüncü enflasyon raporunun tanıtımında cari fazlaya değindi. Kavcıoğlu, Türkiye’nin 2004’ten bu yana birinci kez üst üste cari fazla verdiğini söyledi. Enflasyon iddialarını de güncelleyen Merkez Bankası enflasyonun 2022 yıl sonunda yüzde 60,4 olarak gerçekleşeceğini iddia etti.
TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun açıklamaları şöyle:
Yılın ikinci çeyreğinde gerçekleşen jeopolitik riskler ile pandemiden kaynaklanan aksamalar global iktisadi faaliyeti olumsuz etkilemektedir. (Küresel piyasalar) Enflasyondaki yükselişin beklenenden uzun sürebileceği fikriyle alınan para siyaseti kararları finansal piyasalarda belirsizliğe ve iktisatta yavaşlama mümkünlüğünü güçlendirmektedir. Güç fiyatlarındaki yüksek düzeyler ve oynaklık fiyatlar üzerinde baskı oluşturmaya devam etmektedir. Emtia fiyatları bir ölçü geriledi, tedarik müddetleri kısalmaya başladı. Göstergeler, global enflasyondaki yüksek düzeylerin kalıcılığı konusundaki kaygıları güçlendirmektedir.
“Cari fazla iyileşiyor”
Türkiye iktisadı üretim, ihracat ve istihdamı artırmayı merkeze alan bir yapısal dönüşüm sürecindedir. Cari dengemizdeki düzgünleşme eğilimi devam etmektedir. Türkiye iktisadı 2004 yılından bu yana birinci kere ve üst üste cari fazla vermiştir. Global emtia fiyatları olağanlaşma eğilimine girdiğinde, ekonomimiz cari fazla verme kapasitesine ulaşmış olacaktır, bu durum Türkiye iktisadı için tarafa bir devrin başlangıcına, kısa vadeli finansman muhtaçlığının asgariye indiği ihracata dayalı büyümeye işaret etmektedir. Yatırım harcamaları sağlıklı ve sürdürülebilir olarak sağlıklı bir çerçevede devam etmektedir.
Özellikle sanayi üretimi öncüsü olan makine teçizat yatırımları istikrarlı büyümeye işaret etmektedir. (Makine-Teçhizat) 2022 yılının birinci çeyreği prestijiyle ulusal gelir içindeki hissesi %18 ile tarihî olarak en yüksek düzeyine ulaşmıştır. İkinci çeyrekte iç talep yataya yakın seyrederken, sanayi üretimi dış talebin de tesiriyle gücünü korumuştur. Sanayi üretiminde gözlenen artış imalat endüstrinin geneline yayıldı. Güçlü ekonomik büyüme kapasite kullanım oranlarına da yansımaktadır.
Göstergeler ek kapasite işaret etmekte ve yatırım talebini desteklemektedir. Göstergeler ek kapasite işaret etmekte ve yatırım talebini desteklemektedir. Eğilimin yatırım malı üreten ve ihracatçı bölümler başta olmak üzere güçlendiğini gözlüyoruz. Toplam istihdam edilen kişi sayısı tarihi yüksek düzeylere ulaşmıştır.
“İstihdam açığı yüksek seviyelerde”
İstihdam açığı hala yüksek düzeylerde seyrediyor. İstihdamdaki artış emsal ülkelere oranla epeyce yüksek düzeydedir. İhracat artışında salgın sonrası global ticaretin tekrar şekillenmesinde Türkiye’nin sahip olduğu avantajlar, ihracatçılarımızın değişen şartlara ahenk sağlama kapasitesi, finansal sistemimizin ülke iktisadı için ihracatçımıza sağladığı uygun şartlar tesirli oldu. İhracatımızın eser ve pazar çeşitliliği son periyotta hızlanmak suretiyle istikrarlı bir halde artmaktadır. 2015-2022 ortasında ihracatımızdaki artışın yaklaşık %29’u yeni para girişleri ile gerçekleşmiştir.
Turizm kesiminin birinci 5 aydaki performansı memnuniyet vericidir. Finansal istikrar açısından ticari kredilerdeki gelişimin ahengini yakından takip etmekteyiz. Seyahat gelirlerinde ulaşılan düzey 2019 yılını geçmiştir.
Yatırımları ve üretim kapasitesini artıracak maksatlı kredi kullanımı maksatlı büyümeye ve cari süreçler istikrarına olumlu katkı verecektir. 6 ay öncesine nazaran kredi artış ölçüsü 3,9 katına, 2021 tamamının ise 2,5 katına çıkmıştır. İkinci çeyrekte global emtia fiyatlarındaki güçlü artışlar, tedarik zincirindeki aksaklıkların neden olduğu arz kısıtları ve döviz kurları tüketici kurları üzerinde baskı oluşturmaya devam etmiş, enflasyondaki artışın temel belirleyici olmuştur.
Enflasyon Nisan raporunda öngördüğümüz patikanın üzerinde kalmıştır. Çekirdek enflasyon göstergeleri ise daha olumlu bir görünüm sergilemektedir. Yılın ikinci çeyreğinde ithalat ünite bedel endeksi bilhassa güç fiyatlarındaki artışa bağlı yükseldi, enflasyonu üst çeken ana etkenlerden biri olmuştur. Global güç piyasalarında Rusya ve Ukrayna ortasındaki çatışma nedeniyle daha besbelli hale gelen arz ve talep dengesizliklerinin ikinci çeyrekte sürmesi güç fiyatlarına yansımıştır. Enflasyonda talep şartlarının tesiri sonlu. İmalat sanayi firmalarının siparişlerine yönelik anket dataları, kartla harcamalar göstergeleri ivme kaybına işaret etmektedir.
Talep şartlarının enflasyona katkısı daha da gerileyecek. 2. çeyrekte çıktığı açığı göstergelerinde yavaşlama gözlendi, 2. yarıda düşüş hızlanacak. Almakta olduğumuz kararlarla en kısa vakitte enflasyonda kalıcı düşüşü hedeflemekteyiz. Besin ve güç dışı alanlardaki enflasyonun temel belirleyicileri dışsal faktörler ve döviz kuru. Politika bileşenlerini faal bir biçimde kullanmaktayız. Liralaşma perspektifi ile araçlarımızı aktif olarak kullandık ve kullanmaya devam edeceğiz. Son periyotta makroihtiyati politikalarımızı güçlendirdik. Likidite, teminat ve zarurî karşılık araçlarını faal olarak kullanıyoruz. Mali transferin aktifliği açısından aktifliği hissedilir adım attık.
Teminat düzenlemeleri kapsamında birinci olarak Mayıs ayında para takası ve bankalararası para süreçleri için DİBS sepetinin kapsamını değiştirdik. İktisadın potansiyeli ile uyumlu bir nakdî büyümeyi gözeterek, tüm faizlerin siyaset faizine yakınsaması için gereken adımları atmaya devam edeceğiz.
İthalat, besin fiyatları, global büyüme, maliye siyaseti üzere varsayımlarımızı gözden geçirdik ve güncelledik. Mevcut rapor devrinin başında oluşan üst taraflı kestirim sapması son periyottaki olumlu gelişmelerle telafi edilmiştir. Ham petrol ve emtia fiyatlarının genel düzeyine ait varsayımlarımızı 2022 büyük oranda koruduk.
Enflasyon Tahmini
Küresel enflasyondaki artışa bağlı olarak önümüzdeki periyotta finansal şartların bir evvelki rapor devrinde öngörülenden daha sıkı olacağını varsaydık. Enflasyonun 2022 yıl sonunda %60,4 olarak gerçekleşeceğini iddia ediyoruz (Önceki %42,8). Enflasyonun 2023 yıl sonunda %19,2 olarak gerçekleşeceğini iddia ediyoruz (Önceki %12,9). Enflasyonun 2024 yıl sonunda %8,8 olarak gerçekleşeceğini iddia ediyoruz (Önceki %8,3). 2022 yıl sonu besin enflasyonu iddiası %71,3 oldu(Önceki %49).
bigpara.hurriyet.com.tr