Gece yarısı Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), mecburî karşılık düzenlemesinde yeni bir değişikliğe gitti. Yeni düzenlemeye nazaran, döviz hesabından TL hesabına dönüşüm için belirlenen oranı tutturamayan bankaların ek mecburî karşılık yükümlülüğü artırıldı. Ödemeler istikrarı krizinden korkan kamu, özel kesimin elindeki dövizi TCMB’nin kasasına aktarmak için her yolu deniyor….
Daha evvel yalnızca ferdi hesapları kapsayan dövizden TL’ye dönüşümde muhakkak oranı yakalama kaidesi, hukuksal kişi ve şirket hesapları için de geçerli oldu.
Merkez Bankası’nın Zarurî Karşılıklar Hakkında Tebliğ’inde yer alan değişiklikte “gerçek kişi” ibaresi, “gerçek ve hukuksal kişi” olarak değiştirilirken, açıklamada şöyle denildi:
Gerçek ve hükmî kişi değişim oranı başka farklı yüzde 10’un altında kalan bankalar ek olarak 5 puan, yüzde 10 ila 20 ortasında olan bankalar ek olarak 3 puan zorunluk karşılığı hesaplama devrini izleyen birinci mecburî karşılık tesis periyodunda başlamak üzere tesis eder, Gerçek yahut hukuksal kişi dönüşüm oranı hesaplanamayan bankalar için Merkez Bankasınca belirlenen metot ve asıllar dikkate alınır.” (T24.com.tr)
TCMB genelgesi halihazırda websitesinde yok, türel geçmiş için
TCMB’nin hayata geçirdiği yeni bildirimle yalnız vatandaş değil, şirketlerin de döviz hesaplarının azaltılması amaçlanıyor. Bu değişimi faiz ayarlamaları ile sağlamayan TCMB ve resmen sermaye denetimleri ilan etmekten çekinen hükümet, devayı bankalara baskıyı artırmakta buluyor.
Ek zarurî karşılıkların getirisi düşük olduğu için, bankalar kar marjlarını korumak maksadıyla müşterilerine dövizden TL’ye dönmeleri için baskı yapacak; birtakım bankalar yüksek montanlı döviz alım buyruklarını uygulamaya koymayarak reaksiyon verebilir.
Bankacılık sisteminde ne oluyor? Birincinin, Rusya’dan beklenen fonların bir türlü gelmediği ve dış ticaret açığındaki genişlemenin önlenemediği bu günlerde, TCMB’nin yetersiz döviz rezervini artırmak için her yola başvuruluyor. İkincisi, bankaların doğal faaliyetlerine çok sıkı kısıtlamalar getirilerek sistemin aktif biçimde mevduat toplaması ve kredi dağıtması engelleniyor. Son olarak da, gayri resmi olarak özel kesimin döviz tutmasına gitgide ağırlaşan kısıtlamalar getiriliyor.
Hükümetin seçim kadar ödemeler istikrarı krizinden korktuğu; ve bu felaketi önlemek için ilerleyen aylarda daha da sert tedbirler almasını bekleriz.
Erol Taşdelen: BANKALARDA, ‘İHRACATIN YOKSA KREDİ DE YOK’ PERİYODU BAŞLADI
Temmuz dış ticaret açığında rekor yüzde 147 artış!
Kamudan özel bölüme kıskaç! & Büyük bir telaş başladı | Erdal Sağlam