Bloomberg Economics ve Dünya Bankası Türkiye 2021 ekonomik varsayımlarını revize ettiler.
Bloomberg Economics 2021 GSYH öngörüsünü %6.3’ten %4.5’a indirgerken, yıl sonu TÜFE öngörüsünü de %14.3’e üst revize etti. Bloomberg Economics notunu başka bir haberde inceleyeceğiz. Dün akşam, Dünya Bankası Türkiye’nin bu yıl yüzde 5,0, gelecek yıl yüzde 4,5 büyümesini bekledğini açıkladı. Ocak ayında yayımlanan raporunda büyüme beklentileri bu yıl için yüzde 4,5, gelecek yıl için yüzde 5,0 düzeyinde bulunuyordu.
Foreks’e nazaran, Dünya Bankası’nın bugün yayınlanan Avrupa ve Orta Asya (ECA) bölgesi Ekonomik Güncelleme Raporuna nazaran, ihracattaki toparlanmanın ve endüstriyel emtia fiyatlarındaki dengelemenin 2020 yılının sonlarında tekrar alevlenen pandeminin ve artan yeni olay sayılarının tesirlerini kısmen telafi etmesi ile birlikte, Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki yükselen ve gelişmekte olan iktisatların bu yıl yüzde 3,6 büyümesi bekleniyor.
COVID-19 ile alakalı olarak yaşanan kesintilerden ötürü 2020 yılında kaydedilen yüzde 2’lik bir daralmanın akabinde 2021 yılında ölçülü bir büyüme performansı bekleniyor. Bölgenin en büyük ekonomileri olan Türkiye’nin beklenenden güçlü bir halde toparlanması ve Rusya’nın güçlü bir performans göstermesi sayesinde daralma beklenenden daha düşük gerçekleşmiştir. Tekrar yükselen sanayi üretimi, artan ihracat talebi, yükselen emtia fiyatları ve uygulanan mali ve mali takviyeler bu sonuca katkıda bulunmuştur. Toplumsal ara tedbirleri ve haraketlilik kısıtlamaları zayıflıkların sürmesine yol açtığından ötürü bu durumdan en ağır etkilenen ekonomiler hizmetler ve turizme ağır bir biçimde bağımlı olan ekonomiler olmuştur.
Görünüm optimist, salgın hala en önemli risk
Pandeminin tesirlerinin kademeli olarak hafiflemesi ve ticaret ve yatırımların ivme kazanması ile birlikte bölgesel büyümenin 2022 yılında daha da güçlenerek yüzde 3,8’e çıkması beklenmektedir. Bununla birlikte, görünüm hala epeyce meçhuldür ve pandeminin sona erme sürecinin daha da uzaması, aşılamada gecikmelerin yaşanması; global faiz oranlarındaki artış yahut yatırımcı algılarının berbatlaşması sonucunda dış finansman şartlarının sıkılaşması yahut jeopolitik tansiyonların artması durumunda büyüme daha zayıf gerçekleşebilir.
Pandemi geride kalıcı yara izleri bırakacak
Bölge ekonomilerinin kimilerinde pandeminin kişi başına düşen gelirde en az beş yıllık bir kazanımı ortadan kaldırması ve büyük ölçüde iş kayıpları sebebiyle fakir sayısını arttırması beklenmektedir. Genel olarak, büyümedeki tekrar yükselişe karşın, kişi başına düşen gayrısafi yurtiçi hasıladaki (GSYH) toparlanma baskılanmış durumdadır ve hala pandemi öncesi düzeylerin altındadır.
Dünya Bankası’nın Avrupa ve Orta Asya bölgesinden sorumlu Lider Yardımcısı Anna Bjerde raporun yayınlanması vesilesiyle yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Pandemi Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki ekonomik faaliyeti gölgelemeye devam ediyor. Fakat siyaset yapıcıların pandeminin sıhhat, eğitim ve iktisat üzerindeki kısa vadeli tesirleri ile çaba ederken, üretkenliği arttırma, daha canlı bir özel kesim oluşturma, kurumları güzelleştirme ve düşük karbonlu, daha yeşil ve kapsayıcı ekonomilere geçişi sağlama üzere uzun vadeli zorlukları ele alma fırsatından da yararlanmaları gerekiyor.”
Güzel yönetişim bu uzun vadeli kalkınma amaçlarına ulaşmada temel bir değere sahiptir. Dünya genelinde hükümetlerin virüsün sıhhat, ekonomik ve toplumsal tesirlerini hafifletmede oynadıkları değerli rol göz önüne alındığında, pandemi düzgün yönetişime duyulan muhtaçlığın altını daha da kalın bir biçimde çizmiştir. Alınan tedbirler, enfeksiyonun yayılmasını denetim altına almaya yönelik hareketlilik kısıtlamalarından aşılama programlarına, pandeminin yol açtığı ekonomik yıkıntıdan bireyleri ve işletmeleri muhafazaya yönelik yardım paketlerine ve milyonlarca okul çocuğu için sanal öğrenme yollarının uygulamaya konulmasına kadar çeşitlilik göstermektedir.
Tarihi olarak hükümetlerin ekonomiyi şekillendirmede oynadıkları kıymetli rol dikkate alındığında. Avrupa ve Orta Asya bölgesinde uygun yönetişimin kıymeti daha da artmaktadır. Bölgede kamu harcamaları iktisadın yaklaşık yüzde 40’ını oluşturmaktadır, bölgenin en eğitimli ve üretken çalışanlarının dörtte birinden fazlası kamuda istihdam edilmektedir ve kamu dalı çalışanlarının da yüzde 57’si bayanlardan oluşmaktadır. Öte yandan, bilhassa sıhhat hizmetlerini yaygınlaştırma ve yaşlanan nüfus için uzun vadeli bakım hizmetleri sunma gereksinimi ve COVID salgını ortamında eşitsizlikle uğraş etmeye ve sıhhat ve eğitim sistemlerini güzelleştirmeye yönelik devlet müdahaleleri için kamuoyu takviyesi sebebiyle, önümüzdeki yıllarda bölge ülkelerinde devletin rolü muhtemelen daha da artacaktır.
Dünya Bankası Avrupa ve Orta Asya bölgesi Baş Ekonomisti Aslı Demirgüç-Kunt hususla ilgili olarak şunları belirtti: “COVID-19 pandemisinin yol açtığı zorluklar ile tesirli bir halde baş edebilmek için, bölgede yönetişimin uygunlaştırılması her zamankinden daha değerli hale gelmiştir. Dijital teknoloji ve data ihtilali, idare kalitesini düzgünleştiren ögeler olarak verimliliği, şeffaflığı, gereksinimlere karşılık verme kapasitesini ve vatandaş itimadını arttırma potansiyeli sunmaktadır.”
Mart PMI: Yükselişe devam, enflasyona dikkat
MUSIAD-SAMEKS bileşik PMI: İktisat yavaşlıyor
Dış borç stokunda dikkat cazibeli oransal artış
